Multitaskende smartphonegeneratie ziet geen graten in gsm’en achter stuur

Boetes schrikken chauffeurs niet af

95% van de Vlamingen vindt het gevaarlijk om te gsm’en achter het stuur. En toch blijven we het massaal doen. 42% geeft toe zijn smartphone of gsm te gebruiken tijden het rijden. 1 op de 5 zegt zelfs dat het de belangrijkste oorzaak is van verkeersongevallen in Vlaanderen. Dat blijkt uit een onafhankelijk onderzoek dat verzekeraar Fidea liet afnemen bij een representatief staal van Vlamingen. Het past binnen de ‘Smartphone Free Driver’-campagne van de verzekeraar. Daarin roept het op tot 40 dagen zonder smartphone in de wagen. Onder meer veldritlegende Sven Nys schaart zich achter de actie.

Smartphone gebruiken achter het stuur is gevaarlijk …
We zijn het er allemaal over eens dat het gebruik van de smartphone gevaarlijk is: 36% van de Vlamingen vindt het gevaarlijk, 59% zegt zelfs dat het ontzettend gevaarlijk is. 1 op de 5 (19%) geeft aan dat het gebruik van de smartphone de belangrijkste oorzaak is van ongevallen in Vlaanderen. Het staat daarmee in de top drie na rijden onder invloed van alcohol of drugs (32%) en overdreven snelheid (33%). De top vijf wordt aangevuld met een agressieve rijstijl (8%) en het niet naleven van de verkeersregels (7%).

“Wat ons zorgen baart is dat leeftijd een belangrijke indicatie blijkt te zijn voor de perceptie van gevaar”, zegt Christel Michiels, woordvoerster van Fidea. “Millennials, niet toevallig de generatie die vergroeid is met de smartphone, zien significant minder problemen bij het gebruik ervan achter het stuur. Bij de 18- tot 24-jarigen vindt 42% dat ontzettend gevaarlijk, bij de 25- tot 34-jarigen 53%. Nochtans zijn zij het die in combinatie met hun opgebouwde rijervaring extra aandachtig moeten zijn tijdens het autorijden.”

Ook opleiding speelt een rol: hoger opgeleiden vinden het gebruik van de smartphone achter het stuur significant minder gevaarlijk dan lager opgeleiden. Mensen die geen smartphone bezitten, schatten het gevaar ook hoger in dan smartphonebezitters. Tussen mannen en vrouwen zijn er amper verschillen waar te nemen.

… maar we doen het toch
Hoewel we allemaal het gevaar inzien, vinden we het kennelijk toch te moeilijk om tijdens het autorijden offline te blijven. 42% van de Vlamingen geeft aan zijn smartphone in de auto te gebruiken Vooral berichten versturen (74%) en niet-handenvrij telefoneren (68%) doet met het vaakst achter het stuur. Op plaats drie en vier komen sociale media bekijken (29%) en de agenda of mailbox raadplegen (27%). De lijst wordt vervolledigd door selfies, foto’s of video’s nemen (16%) en spelletjes spelen (13%). Bij dat laatste valt het succes van Pokémon Go op. Maar liefst de helft van de Pokémon Go-spelers speelt weleens aan het stuur.

“Bij het gebruik van de smartphone zien we een duidelijk effect van leeftijd. Bij de 18- tot 24-jarigen geeft 54% toe af en toe te ‘zondigen’, bij de 25- tot 34-jarigen is dat zelfs 61%”, zegt Michiels. “We zien wel dat ze het gevaar van alcohol goed weten in te schatten. Het bewijs dat 25 jaar BOB-campagnes waarmee ze zijn groot geworden hebben gewerkt. Maar de smartphone is minstens even gevaarlijk. Sensibilisering van dit ‘nieuwe risico’ moet dus dringend gebeuren. We doen dan ook een oproep naar de overheid om ook hier campagnes rond op te zetten. Want de volgende generaties zullen alleen nog maar meer verbonden zijn dan de huidige.”

Opvallend is dat we ons eigen gedrag al snel nuanceren: “Ja, gsm’en achter het stuur is gevaarlijk, maar als ik toch stilsta kan het niet veel kwaad.” Niet toevallig houdt 54% zijn smartphone dan ook binnen handbereik in de auto. De helft bekijkt meldingen tijdens stilstaan en 42% vindt zelfs dat het gebruik van de smartphone tout court zou moeten worden toegelaten aan het rood licht of in de file. Nochtans is net dat gedrag een oorzaak van vele kop-staartbotsingen.

Boetes en apps werken niet
Frappant: uit het onderzoek blijkt dat de perceptie van chauffeurs die al een boete of waarschuwing hebben gekregen voor het gebruik van hun smartphone achter het stuur, amper wijzigt. Boetes geven werkt met andere woorden niet. Meer zelfs: 1 op de 5 bestuurders die de smartphone gebruikt (18%) is er zelfs van overtuigd dat hij perfect kan multitasken. Vaak in de auto zitten voedt dat vals gevoel van vertrouwen. Mensen die dagelijks (44%) of meerdere keren per dag (49%) in de auto zitten gebruiken significant vaker hun smartphone dan mensen die wekelijks in de auto zitten (33%).

“Uit ons onderzoek komt duidelijk naar voren dat een boete geen effect heeft. Er is een jonge multitaskende smartphonegeneratie opgestaan die er heilig van overtuigd is dat ze altijd online kan zijn en dat perfect kan combineren met autorijden”, zegt Michiels. “Bestraffen blijft noodzakelijk maar bewustwording is nog veel belangrijker. Ook apps zijn niet heiligmakend omdat ze gemakkelijk kunnen worden uitgezet aan bijvoorbeeld het rood licht of in de file. Plaatsen waar de Vlaming zijn smartphone nu ook al gretig bovenhaalt. Daarom willen wij blijven werken aan de attitude van de chauffeurs. Zij zitten aan het stuur van hun keuzes. En pas als je het gevaar van je eigen gedrag inziet, kan je het aanpassen.”


Smartphone Free Driver
Het onderzoek van Fidea past binnen de ‘Smartphone Free Driver’-campagne van de verzekeraar. Daarin roept het vanaf vandaag op tot 40 dagen zonder smartphone in de wagen. Onder meer veldritlegende Sven Nys schaart zich achter de actie.

Eerder deze zomer lanceerde Fidea op de luchthaven van Charleroi ook al een affichagecampagne rond hetzelfde thema. Met een boodschap naar de passagiers in de boardingzone en aan de bagageband. In de luchthaven zijn we het namelijk intussen al gewoon om onze smartphone uit te schakelen of in vliegmodus te zetten. Een reflex die we ook best doortrekken tijdens het rijden.