Stuttgart, meer dan Porsche alléén

Aan het einde van een jaar vol festiviteiten ter ere van het 70-jarig jubileum van Porsche sportwagens, reizen we af naar de stad waar het allemaal begon. Want wie Porsche zegt, denkt aan Stuttgart. En omgekeerd. Porsche is al bijna negen decennia lang onlosmakelijk aan deze stad verbonden. Maar Stuttgart is meer dan een autostad alléén. We bezochten de meest markante punten van Stuttgart in stijl: in een Porsche 991 GT3 Touring. De bruisende stad op 584 km afstand van Utrecht is de moeite van een bezoek meer dan waard.

Constructiebureau
Kronenstrasse 24, 70173 Stuttgart 48° 46' 58.512" N 9° 10' 41.336" E
Na te hebben gewerkt bij bedrijven als Austro-Daimler in Oostenrijk en Daimler in Stuttgart besluit de geniale ingenieur Ferdinand Porsche zich in Stuttgart te vestigen met een eigen, onafhankelijk constructiebureau. Dr. Ing. H.c. F. Porsche GmbH, Konstruktionen und Beratung für Motoren und Fahrzeuge is vanaf 1 december 1930 een feit. Porsche betrekt een pand aan de Kronenstrasse 24 in Stuttgart; het is een mijlpaal in de geschiedenis van de automobielgeschiedenis. Met een team van twintig mensen – inclusief zijn zoon Ferry – ontwikkelt Porsche vanuit deze betonnen kolos in het centrum van de stad auto's voor merken als Zündapp en NSU, waaronder de NSU Prototyp 32. Maar ook de zestiencilinder Auto-Union GP-racer en de eerste schetsen van de Volkswagen Kever ontstaan in de Kronenstrasse. Bijna negentig jaar later is het betonnen gebouw aan de Kronenstrasse nog net zo anoniem als toen; nog niet de kleinste plaquette herinnert aan Porsche. Waar de constructeur zijn briljante plannen uitwerkte, is nu de regionale radiozender bigFM gevestigd. Het Porsche Konstruktionsbüro verhuist in 1938 naar een nieuw kantoor in Zuffenhausen. Dat pand bestaat nog steeds en ligt ingeklemd tussen de fabriekscomplexen Werk 1 en Werk 2.

Porsche fabriek
Porscheplatz 1, 70435 Stuttgart 48° 50' 15.324" N 9° 9' 40.331" E
Sinds het Porsche museum aan de Porscheplatz in Zuffenhausen in 2009 zijn deuren opende, hebben al bijna vier miljoen bezoekers genoten van het overzicht van het sportwagenmerk. Daaronder bevonden zich vele tienduizenden Nederlanders die werden meegenomen in de geschiedenis van productiemodellen, sport- en racewagens en bijzondere prototypes.

Porsche zag de bezoekersaantallen in het bijzondere witte gebouw in het hart van Stuttgart-Zuffenhausen explosief stijgen. Het oude museum van Porsche, niet meer dan een pijpenlaatje op het fabrieksterrein, verwelkomde tot 2008 jaarlijks zo'n 80.000 bezoekers. Liefst 442.000 bezoekers van over de hele wereld bezochten in 2017 het museum, waarmee het een van de meest populaire musea van Stuttgart is. In het museum wordt opmerkelijk vaak Nederlands gehoord. Dat is ook niet zo raar: Stuttgart ligt maar een uur of zes rijden vanuit Utrecht; vakantiegangers op weg naar de bergen doen de stad in de Duitse deelstaat Baden-Württemberg graag aan.

Schlossplatz
Schlossplatz, 70173 Stuttgart 48° 46' 42.038" N 9° 10' 50.275" E
Velen zijn in de overtuiging dat Stuttgart met z'n autofabrikanten en toeleveranciers een industriestad pur sang is. Maar de stad met zijn 2.7 miljoen inwoners is veel meer dan dat. Het is een bruisende metropool, volgens een enquête onder toeristen 'hip, multiculti, tolerant, innovatief, cultureel en attractief'. Stuttgart heeft in de Tweede Wereldoorlog zwaar te lijden gehad van de bommenregens van de geallieerden. Maar de stad is weer opgebouwd, waarbij oud en nieuw op een verrassende wijze zijn gecombineerd. Dat de stad bruist, blijkt ook uit het avondleven. De Kneipes zitten vol, net als de vele terrasjes zoals die op de Schlossplatz, het plein dat is ingeklemd tussen het oude en het nieuwe Schloss, het Stuttgarter Kunstmuseum en de Königstrasse, de bekendste winkelstraat van de stad. Vanaf het Schlossplatz kun je over het dal kijken waarin de hoofdstad van de Duitse deelstaat Baden-Württemberg is gebouwd.

Solitudering
Glemseck 1, 71229 Leonberg 48° 46' 3.025" N 9° 2' 27.956" E
Weinig merken zijn zo met autosport verbonden als Porsche. Het merk behaalt de ene spraakmakende overwinning na de andere op alle iconische circuits van de wereld; inmiddels zijn dat meer dan 30.000 zeges. Dat wetende kun je als Porsche liefhebber niet om een bezoek aan de Solitudering heen. Op dit voormalig stratencircuit in het westelijk deel van Stuttgart werden tussen 1925 en 1964 zowel auto- als motorsportwedstrijden gereden, die bekend stonden als de 'Solituderennen'. Porsche behaalde er in de jaren zestig vele overwinningen. In 1931 werd het circuit afgekort via een weg door het Mahdental en in 1935 ontstond het uiteindelijke circuit van 11,4 kilometer lengte. Van een circuit als zodanig is nu overigens geen sprake meer. De start-/finishtoren op de noordwestelijke punt van het circuit staat er nog als een verwijzing naar het roemruchte verleden. Geracet wordt er niet meer, maar dat neemt niet weg daMercedes-Benz museum
Mercedesstraße 100, 70372 Stuttgart 48° 47' 18.06" N 9° 14' 1.543" E
De Duitse autostad Stuttgart herbergt met Porsche en Mercedes-Benz niet alleen twee van de meest spraakmakende autofabrikanten ter wereld, maar heeft ook de twee meest spectaculaire automusea binnen zijn stadsgrenzen. Het museum van Mercedes – een ontwerp van de Nederlander Ben van Berkel - herbergt 160 voertuigen en nog eens 1.500 exposities op 16.500 vierkante meter en negen verdiepingen waarop de 130 jarige geschiedenis van de auto wordt getoond. Het Porsche museum in Stuttgart-Zuffenhausen en het Mercedes-Benz museum in het naburige Bad Cannstatt hebben de handen ineen geslagen. Bezoekers die zich bij een van de musea melden, krijgen 25 procent korting bij het andere.t vele bezoekers het gevoel van de knijpende bochten tussen de bomen zelf nog komen ervaren.

Porsche fabriek
Porschestraße, 70435 Stuttgart 48° 50' 15.284" N 9° 9' 30.272" E
Porsche is tachtig jaar geleden verhuisd naar de locatie Zuffenhausen en is met dit stadsdeel letterlijk en figuurlijk vergroeid. De uitvoerende beslissingen van het bedrijf worden nog steeds genomen in het opvallende kantoorgebouw van drie verdiepingen, waar alles in 1938 startte. De montagehallen van hetzelfde complex bestaan ​​nog steeds; nu zijn het fabrieksleveringscentrum en de Exclusive workshop er gevestigd.

Het personeelsbestand van Porsche is gegroeid van 176 werknemers in 1938 tot 30.500 anno 2018 - ongeveer een derde van hen werkt in Zuffenhausen. De jaarlijkse productie is gestegen van 1.601 auto's in 1953 tot 255.683 in 2017, waarvan meer dan een vijfde in Zuffenhausen van de band rolt. Het pand in Zuffenhausen is gegroeid van de grootte van een voetbalveld tot een oppervlakte van ongeveer 670.000 vierkante meter, wat overeenkomt met ongeveer 62 voetbalvelden. Porsche maakt efficiënt gebruik van elke vierkante meter van zijn hoofdvestiging in Stuttgart-Zuffenhausen. Dat is een hele uitdaging binnen een stedelijk gebied. Om de zaken ingewikkelder te maken, is het fabrieksterrein opgesplitst door een spoorlijn en een grote openbare weg, de Schwieberdinger Strasse. Porsche transporteert sinds de jaren tachtig de kant en klaar gelakte carrosserieën van Werk 1 via een transportbrug op een hoogte van ongeveer 35 meter over die weg naar de eindassemblage afdeling in Werk 2. Binnenkort komt daar een tweede brug bij voor het transport van de nieuwe 100% elektrische Porsche Taycan, waarvoor een compleet nieuwe fabriek is gebouwd achter de plek waar het allemaal begon.

Development Centre Weissach
Porschestraße 911, 71287 Weissach 48° 51' 4.972" N 8° 54' 0.652" E
In Weissach, op zo'n 25 kilometer van de fabriek in Stuttgart-Zuffenhausen, worden de sportwagens van de toekomst al sinds 1971 geboren. Het ontwikkelingscentrum Weissach combineert alle componenten van de vroege ontwerpfase: ontwerpstudio, ontwikkeling van prototypen, windtunnels en testinstallaties. Op het terrein bevindt zich een speciale testbaan, waar elke Porsche wordt getest. Dit geldt zowel voor sportwagens als voor de racers van Porsche Motorsport uit het naburige centrum in Flacht.

Televisietoren
Fernsehturm Jahnstraße 120, 70597 Stuttgart 48° 45' 21.204" N 9° 11' 25.044" E
De Fernsehturm in de wijk Degerloch is het hoogste gebouw van Stuttgart. Het is een architectonisch meesterwerk van maar liefst 217 meter hoogte. De toren is voltooid in 1956 en is naar verluidt de eerste televisietoren die is gemaakt van gewapend beton. Vandaag de dag zenden de antennes niet langer televisieprogramma's uit, maar radio-uitzendingen worden nog steeds vanaf hier doorgegeven. Vele bezoekers van Stuttgart nemen de lift naar het uitkijkpunt op 150 meter boven de grond. Ze bewonderen het panoramische uitzicht van Stuttgart en de bossen en wijngaarden buiten de stad. Op heldere dagen kun je zelfs het Zwarte Woud en de Zwabische Jura zien

Porsche villa
Feuerbacher Weg 48, 70192 Stuttgart 48° 47' 39.624" N 9° 10' 3.288" E
Ferdinand Porsche laat in 1923 een rustiek landhuis bouwen aan de Feuerbacher Weg 48 in Stuttgart. Hij kan het zich permitteren, aangezien hij net lid is geworden van het bestuur van Daimler. In 1934 wordt aan de villa een vleugel met garages en een werkplaats toegevoegd. Het is de plek waar een jaar later achter de deuren van de dubbele garage de eerste twee prototypes van de 'KdF-auto' ontstaan. Tijdens de oorlog wordt dit voertuig vooral gebruikt door het leger, maar daarna brengt hij als Volkswagen Kever massamobiliteit voor het volk. Tegenwoordig wordt de villa op de Killesberg gebruikt als een pension voor de familie Porsche en als gastverblijf voor Porsche AG. De straat kent nog een tweede bekende bewoner: de buurman van de familie Porsche was Theodor Heuss, de allereerste Bundespräsident van Duitsland. Zijn huis aan de Feuerbacher Weg fungeert nu als museum.

Staatsgalerie
Konrad-Adenauer-Straße 30-32, 70173 Stuttgart 48° 46' 47.255" N 9° 11' 12.642" E
Kunst en cultuur zijn onlosmakelijk met Stuttgart verbonden. Die thema's komen vooral samen op de 800 meter lange 'Stuttgarter Kulturmeile' aan de Konrad-Adenauer-Straße, waar een groot aantal gerenommeerde instituten zich heeft gevestigd. Het Staatstheater is wereldberoemd door zijn opera-, ballet- en toneelvoorstellingen. De Staatsgalerie Stuttgart is een belangrijk kunstmuseum in Stuttgart. Het is een van de meest bezochte musea van Duitsland. De collectie in het gebouw met zijn kleurrijke effecten op de buitengevel staat vooral in het teken kunst uit de twintigste eeuw. Ongeveer 800 kunstwerken – waaronder doeken van Rembrandt - zijn te zien bij de permanente tentoonstelling van Staatsgalerie Stuttgart.

Hotel Ochsen Post
Franz-Josef-Gall-Straße 13, 75233 Tiefenbronn 48° 49' 27.516" N 8° 48' 5.472" E
In Tiefenbronn, onder de rook van het Porsche Development Centre Weissach, ligt Hotel Ochsen Post. Het is een van de vele hotels in en rond Stuttgart waar eten, drinken en slapen onder zo'n lekker donzen dekbed bijna tot kunst is verheven. Hotel Ochsen Post en Porsche AG hebben een nauw contact dat al vele jaren voortduurt. Ferry Porsche en zijn familie kwamen er regelmatig een schnitzel eten, de oud-CEO Wendeling Wiedeking deed er zijn sollicitatiegesprek en vele gasten die in Weissach moeten zijn, logeren hier. Ook supergeheime nieuwe projecten zijn ongetwijfeld aan een van de tafeltjes met de geknoopte beddenspreien doorgesproken en de allereerste generatie van de Panamera werd hier voor het eerst aan de directie van Porsche getoond.