VAKTAAL deel 17: Oliedruk
- Gepubliceerd in Vaktaal
In onze rubriek VAKTAAL vragen we iedere maand onze autovakman Jan Peter Huizinga van Autobedrijf Huizinga in Hoogkerk, iets te vertellen uit de praktijk van het garagebedrijf. Deze keer is het onderwerp oliedruk!
1. Aangedreven tandwiel door krukas
2. Meelooptandwiel door tandwiel 1
3. Oliedrukzijde
4. Aangezogen olie
(bron: Google)Oliedruk is de druk van de olie die door de motor gepompt wordt door de oliepomp. Het doel is om de bewegende delen in de motor met olie te smeren t.o.v. de niet bewegende delen. Als dit niet gesmeerd wordt door olie, zal de hitte zo hoog zijn dat de motor vast zal lopen waardoor de motor (bijna) onherstelbare schade zal oplopen.
De oliedruk varieert van ongeveer 1,5 bar tot 6 bar. Dit is mede afhankelijk van de olietemperatuur en het toerental. De oliedruk is door de bestuurder onder controle te houden m.b.v. het olielampje op het dashboard. Als dit lampje rood gaat branden, moet onmiddellijk de motor stop gezet worden om de schade zoveel mogelijk te beperken.
Foto: Autobedrijf HuizingaTegenwoordig zijn er ook veel auto’s met een oranje olielampje. Wanneer deze gaat branden, is dat een teken dat het olieniveau te weinig kan zijn. Van groot belang dus om gelijk het olieniveau te (laten) controleren.
Motorolie wordt snel verouderd t.o.v. andere oliën die in auto’s toegepast worden, denk aan versnellingsbakolie, stuurbekrachtigingsolie, etc. Dit komt o.a. doordat er een verbranding plaatsvindt in de motor waarbij de olie altijd mee in aanraking komt. Door deze temperatuurverschillen en verzuring moet de olie dus regelmatig ververst worden.

Een wiellager is een lager dat ervoor zorgt dat het wiel kan draaien. Vroeger moest (bijvoorbeeld bij een koets) het lager constant gesmeerd worden om warmdraaien te voorkomen. Wanneer een lager te warm loopt, zal dit uiteindelijk vast lopen (vastloper) wat kan uitlopen op een ongeluk. Een lager is meestal in een kegelvorm of kogelvorm. Het lager wordt gesmeerd door lagervet.
Een defect wiellager is tevens voor de Apk-keuring niet toegestaan. Wiellagers worden tegenwoordig complexer en gecompliceerder gefabriceerd. Een wiellager kan tegenwoordig een complete wielnaaf zijn met ook nog een ABS-sensor. Dit maakt het geheel vaak een stuk kostbaarder om te laten vervangen wanneer dit nodig is.

In de winter zijn automobilisten vaak geneigd om gelijk na het starten van de motor, alles aan te zetten zoals de verwarming, de achterruitverwarming, de verlichting, radio, etc. Helemaal wanneer men korte stukjes rijdt, loopt men de kans dat de dynamo alle stroom moet leveren aan de ingeschakelde stroomverbruikers waardoor de accu niet meer (voldoende) opgeladen kan worden.
Een turbo wordt aangedreven door de uitlaatgassen met behulp van een schoepenwiel. Dit schoepenwiel is verbonden aan een as. Aan het uiteinde van deze as zit ook weer een schoepenwiel gemonteerd die de lucht in het inlaatsysteem ‘aanduwt’. In dit geval spreekt men dus van drukvulling.
De dynamo is een onderdeel dat mechanische energie, met behulp van een aandrijfriem (v-snaar) aangedreven door de motor, omzet in elektrische energie. De elektrische energie wordt gebruikt voor de elektrische onderdelen die de auto gebruikt zoals de computer van de auto, de verwarming, de radio, de verlichting, etc. De dynamo produceert zoveel energie dat deze ruimschoots de elektrische verbruikers kan voorzien van stroom bij gemiddeld gebruik. De stroom die de dynamo 'teveel' levert, gaat naar de accu waar de elektrische energie opgeslagen wordt om de auto een volgende keer te kunnen starten. Eigenlijk kan men zien dat de dynamo een omgekeerde startmotor is, de dynamo levert stroom door mechanische energie en de startmotor levert mechanische energie door elektrische energie.
Als de dynamo tijdens het rijden stuk gaat, worden de verbruikers van de auto voorzien van stroom uit de accu. Dit houdt de auto meestal niet zo lang vol. Op zo'n moment hoort er een signaleringslampje (meestal een rood lampje met de afbeelding van een accu) te gaan branden, zodat de bestuurder hierover geïnformeerd wordt. In dit geval is het van belang dat u alle onnodige verbruikers (zoals een autoradio oid) uitschakelt om de stroom in de accu zoveel mogelijk te sparen. Rij dan, indien mogelijk, naar uw garage om de storing te laten verhelpen.
Auto's krijgen tegenwoordig steeds meer elektronische voorzieningen in de auto. In de praktijk komt het wel eens voor dat automobilsten die in de winter kleine stukjes rijden, wel eens startproblemen hebben door een lege accu. De accu hoeft dan niet stuk te zijn. Doordat men in de winter vaak meer gebruikt maakt van bijvoorbeeld de verwarming, ruitenwissers, achterruitverwarming, de verlichting, etc. heeft de dynamo niet genoeg tijd om de accu in koude toestand weer op te laden. Belangrijk is dus om niet meer verbruikers te gebruiken dan noodzakelijk is. Tevens spaart men het brandstofverbruik hiermee.


Helaas komt het geregeld voor dat een dergelijk tweedelig vliegwiel defect raakt. Het extra comfort en de trillingsvrije overbrenging zijn dan niet meer aanwezig, wat de bestuurder meestal zal voelen. Afhankelijk van het type auto en soort defect wat in het vliegwiel kan zitten, kan de oneenparigheid juist erger worden.
Een ABS systeem zorgt in zo’n situatie ervoor dat de auto bestuurbaar blijft. Er zitten bij de wielen sensoren gemonteerd die de snelheid van de wielen meten. Wanneer bij een noodstop 1 of meerdere wielen blokkeren, wordt dit door een computer waargenomen. De computer zorgt ervoor dat een ABS-pomp de druk in het remsysteem iets laat zakken waardoor de blokkerende wielen weer gaan draaien. Hierdoor wordt de auto weer bestuurbaar. Tevens wordt hierdoor ook de remweg verkort wat de veiligheid ook ten goede komt. Mocht er een storing zijn in het ABS-systeem, zal dit door een lampje op het dashboard kenbaar gemaakt worden. Rij dan naar uw garage om uit te laten zoeken wat er aan de hand is. Een ABS-systeem moet ook voor de APK goed werken. Een brandend lampje van het ABS-systeem is hiervoor niet toegestaan.